Arnika górska, in. arnica montana, należy do grupy roślin o właściwościach leczniczych, znanych i wykorzystywanych w ziołolecznictwie od bardzo dawna. Zarówno jej kwiaty, jak i liście oraz kłącza są źródłem wielu ważnych dla zdrowia składników. Wykorzystywana do produkcji leków oraz środków przeznaczonych do stosowania miejscowego, działa kompleksowo m.in. przyspiesza i wspomaga leczenie stanów zapalnych jamy ustnej, usprawnia procesy gojenia wszelkiego rodzaju urazów, stłuczeń i skaleczeń, a także wspomaga pracę układu krążenia. Co jeszcze warto wiedzieć na temat tej wyjątkowej rośliny?
Pochodzenie i charakterystyka rośliny
Arnika górska, znana również pod nazwą arnica montana, to niewielka roślina, słynąca z dobroczynnych właściwości, wykorzystywana zarówno w ziołolecznictwie, jak i kosmetologii. Występuje przede wszystkim na terenach górskich i podgórskich. Szacuje się, że w całej Europie istnieje ok. 30 odmian rośliny. Na terenie Polski występuje zaledwie jedna z nich i należy ona do grupy roślin chronionych (Sudety, Bieszczady, Góry Świętokrzyskie). Arnika poza Europą porasta również tereny górskie północnej Ameryki. Czas jej kwitnienia przypada na przełomie czerwca i lipca i jest to optymalny czas zbioru kwiatostanu oraz liści arniki. Kłącza rośliny zbiera się we wrześniu i w październiku.
Najwięcej właściwości leczniczych wykazują kwiatostany arniki. Każdy z koszyczków osiąga średnicę ok. 20 mm, której głębokość może sięgać 15 mm. Dna kwiatów wypełniają woski. Poza nimi kwiatostany rośliny są źródłem olejków eterycznych, fitosteroli, flawonoidów, a także karotenoidów, saponiny oraz arnicyny. Natomiast kłącza rośliny poza olejkami eterycznymi wypełniają garbniki oraz żywice. Właściwości wszystkich tych substancji mają bardzo szerokie spektrum, dlatego też arnika zaliczana jest do grupy roślin działających kompleksowo.
Właściwości arniki
Arnika górska może być stosowana zewnętrznie i wewnętrznie, choć najbardziej rozpowszechnionym jej zastosowaniem jest działanie miejscowe. W tym zakresie najczęściej występuje jako składnik maści i różnego rodzaju preparatów działających zewnętrznie na skórę. Doskonale sprawdza się przy wspomaganiu procesu leczenie wszelkiego rodzaju urazów, stłuczeń, a nawet zwichnięć. Środki z arniką często są stosowane jako kuracja wspomagająca przy oparzeniach I i II stopnia. Roślina wykazuje działanie rozgrzewające, przeciwobrzękowe i przeciwbólowe, łagodząc tym samym skutki urazów. Przyspiesza proces gojenia się ran i usprawnia regenerację uszkodzonych tkanek.
Preparaty z dodatkiem arniki pozwalają zlikwidować zasinienia skóry. Z tego względu bardzo często roślina znajduje swoje zastosowanie w kosmetyce, przede wszystkim jako składnik produktów zmniejszających widoczność popękanych naczynek, cieni pod oczami oraz obrzęków.
Arnika wspomaga pracę układu krążenia, w związku z czym jej stosowanie zaleca się w przypadku m.in. krwawień poporodowych, zaburzeń krążenia krwi wywołanych chorobą wieńcową oraz jako kurację wspomagającą w leczeniu żylaków odbytu, chorób układu sercowo-naczyniowego, a także zespołu pozakrzepowego.
Roślina stosowana wewnętrznie wzmacnia odporność i działa przeciwgorączkowo. Preparaty stomatologiczne na bazie arniki w formie płukanek pomagają zwalczyć stany zapalne jamy ustnej i dziąseł, a także zniwelować owrzodzenia.
